Η γάτα σας δεν χρειάζεται μόνο το σωστό φαγητό και την απαραίτητη άσκηση για την ηλικία και την κατάστασή της. Η αγάπη και η φροντίδα είναι εξίσου σημαντικά για να είναι ευτυχισμένη η γάτα σας.
Οι συναισθηματικές ανάγκες της γάτας σας βασίζονται στην προσωπικότητα, την ηλικία και τον τρόπο ζωής της. Αν η γάτα σας ξοδεύει την πλειονότητα ή το σύνολο του χρόνου της σε εσωτερικούς χώρους, για παράδειγμα, μπορεί να βασιστεί περισσότερο σε εσάς για να της παρέχετε φροντίδα για τη συναισθηματική ευεξία της. Η διατήρηση ενός ευφυούς και συναισθηματικά υγιούς κατοικιδίου απαιτεί λίγη προσπάθεια και φαντασία, ειδικά αν η γάτα σας δεν χρησιμοποιεί τα φυσικά ένστικτά της για να επιβιώσει στο εξωτερικό περιβάλλον.
Μια σύντομη ιστορία για τις γάτες
Οι σημερινές οικόσιτες γάτες προέρχονται από άγριες γάτες που άρχισαν να εκμεταλλεύονται την αφθονία των ποντικών στους πρώιμους πολιτισμούς της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, περίπου πριν από 4.000 χρόνια. Σήμερα, οι οικόσιτες γάτες γεννιούνται και ζουν κυρίως σε εσωτερικούς χώρους παρά στην άγρια φύση και περνούν όλη τους τη ζωή ως μέλη των οικογενειών μας - ένας τρόπος ζωής τελείως διαφορετικός από εκείνο των κυνηγών προγόνων τους!
Υπάρχουν πάνω από 50 φυλές γατών σε όλο τον κόσμο, αν και μακράν η πιο διαδεδομένη είναι η γνωστή ημίαιμη με την υπέροχη ποικιλία τριχωμάτων και χρωμάτων της.
Ψυχολογία γάτας
Όταν η γάτα σας κάνει κάτι (κυνηγάει, για παράδειγμα), πιθανότατα το κάνει για να ικανοποιήσει κάποιες ανάγκες. Τα τρία βασικά «θετικά συστήματα» (είδη ανάγκης) της ψυχολογίας μιας γάτας είναι:
- Το σύστημα ανεύρεσης ανταμοιβής (ή απλώς το σύστημα "αναζήτηση")
- Το σύστημα φροντίδας
- Το σύστημα παιχνιδιού
Κάθε ανάγκη προκαλεί μια συγκεκριμένη συμπεριφορά στη γάτα σας, η οποία θέλει να εκπληρώσει αυτή την ανάγκη! Oταν η γάτα σας κυνηγάει, δεν εκπληρώνει μόνο μια από αυτές τις ανάγκες. Για παράδειγμα, το κυνήγι μπορεί να είναι «αναζήτηση ανταμοιβής» (η ανταμοιβή είναι το ποντίκι) καθώς και «παιχνίδι».
Τα άλλα συναισθηματικά συστήματα της γάτας σας περιλαμβάνουν την επιθυμία, τον φόβο, τον πανικό και την οργή και όλα αυτά τα συστήματα είναι κοινά σε όλα τα είδη θηλαστικών, από τα ποντίκια έως τους πιθήκους.
Εν ολίγοις, όπως και εμείς, οι συναισθηματικές ανάγκες της γάτας σας είναι ποικίλες και χρήζουν ικανοποίησης. Χωρίς την ευκαιρία να εξερευνήσετε αυτές τις ανάγκες, η γάτα σας δεν θα μάθει να σχηματίζει ισχυρούς δεσμούς με εσάς και άλλους ανθρώπους ή να απολαμβάνει την ζωή της. Αυτός είναι ο λόγος που η κατανόηση των συναισθηματικών αναγκών της γάτας σας είναι σημαντική. Αν αυτές οι ανάγκες ικανοποιηθούν, θα ανταμειφθείτε με την συμβίωση με μια ευτυχισμένη γάτα!
Το σύστημα αναζήτησης ανταμοιβής
Το σύστημα «αναζήτηση ανταμοιβής» στην ψυχολογία γατών τους δίνει το κίνητρο να βρουν τα απαραίτητα, όπως το φαγητό και το νερό. Θα μπορούσατε να πείτε ότι είναι αυτό που τις κρατά ζωντανές! Ακριβώς όπως και στους ανθρώπους, η αναζήτηση ανταμοιβής οδηγεί επίσης τη γάτα σας να αναζητήσει ευχάριστα συναισθήματα, όπως το να κάθεται σε ένα ηλιόλουστο μέρος και το να παίζει με ανθρώπους. Οι γάτες δεν χρειάζεται να κάνουν τίποτα από αυτά για να επιβιώσουν, αλλά σίγουρα αυτές οι δραστηριότητες τις ανταμείβουν, καθώς τους δημιουργούν ευχάριστα συναισθήματα.
Οι γάτες εξελίχθηκαν για να κυνηγούν για την τροφή τους, αλλά φυσικά η γάτα σας δεν χρειάζεται να το κάνει αυτό τώρα, καθώς την τρέφετε με θρεπτικά ισορροπημένα γεύματα. Ωστόσο, ο εγκέφαλος και το συναισθηματικό σύστημα της γάτας σας εξακολουθούν να είναι σχεδιασμένα για το κυνήγι! Γι' αυτό είναι σημαντικό όταν φροντίζετε τη γάτα σας, να την αφήνετε να εκφράσει αυτή τη συμπεριφορά, έτσι ώστε να μην αισθάνεται απογοητευμένη.
Αντί να κυνηγά πραγματικά τρωκτικά, η γάτα σας θα απολαύσει παιχνίδια που θα την ενθαρρύνουν να κυνηγήσει. Τα παιχνίδια που προορίζονται για γάτες, για παράδειγμα, τους επιτρέπουν να εκδηλώσουν αυτή τη συμπεριφορά και να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους. Θα μπορείτε να παρατηρήσετε την ενστικτώδη συμπεριφορά του κατοικίδιου σας καθώς παίζει!
Η συμμετοχή σας σε αυτά τα παιχνίδια δεν είναι απλώς ένας ευχάριστος τρόπος να συνδεθείτε με το κατοικίδιο σας - μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη κοινών προβλημάτων συμπεριφοράς. Ακόμα αναρωτιέστε πώς να κάνετε τη γάτα σας ευτυχισμένη; Το να απασχολείτε τη γάτα σας αρκετές φορές μέσα στην ημέρα με διάφορα παιχνίδια είναι μια εξαιρετική αρχή. Οι γάτες σας μπορεί στο εξής να απολαμβάνουν το κυνηγητό με άλλες φιλικές γάτες ή ακόμα και με τον σκύλο σας!
Το σύστημα φροντίδας
Το «σύστημα φροντίδας» εξελίχθηκε στα θηλαστικά για να βοηθά τους γονείς να σχηματίζουν δεσμούς με τα παιδιά τους, έτσι ώστε οι γάτες να φροντίζουν τα παιδιά τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από οποιοδήποτε άλλο ζώο.
Το σύστημα φροντίδας παρέχει επίσης στα θηλαστικά - συμπεριλαμβανομένων και εμάς τους ανθρώπους - τη δυνατότητα να έχουν κάθε είδους σχέσεις. Οι γάτες έχουν εξελιχθεί, ώστε να διατηρούν μια φιλική σχέση με τους ανθρώπους σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν ζουν σε εσωτερικούς χώρους και λαμβάνουν φροντίδα από τους ιδιοκτήτες τους, παρόλο που είναι ανεξάρτητοι κυνηγοί στο εξωτερικό περιβάλλον!
Ορισμένες ενήλικες γάτες αγαπούν την συντροφιά άλλων γατών, ενώ άλλες απλά τις αγνοούν. Κάποιες άλλες μπορεί να υπερασπιστούν ακόμα και την περιοχή τους από άλλες γάτες – η καθεμία γάτα είναι διαφορετική. Οι γάτες που θα υπερασπιστούν την περιοχή τους και θα κρατήσουν τις αποστάσεις τους είναι φυσικά πιο μοναχικές και είναι απολύτως ευτυχείς, όσο έχουν έναν προστατευτικό ιδιοκτήτη όπως εσείς.
Το μυστικό για μια ευτυχισμένη γάτα και τη διατήρηση μιας καλής σχέσης μαζί της δεν είναι να την ενοχλείτε διαρκώς στην προσπάθειά σας να της δείξετε την αγάπη σας. Αυτό μπορεί μόνο να την τρομάξει και να την απομακρύνει από εσάς. Αντ' αυτού, ανταποκριθείτε στα σημάδια μιας ευτυχισμένης γάτας και στα αιτήματα της για προσοχή και φυσική επαφή, παρέχοντάς της αγκαλιές, χάιδεμα και απαλή περιποίηση.
Το σύστημα παιχνιδιού
Το «σύστημα παιχνιδιού» είναι ακριβώς αυτό που ακούγεται - η ανάγκη των γατών για παιχνίδι, και με αυτόν τον τρόπο, η εξάσκηση σε πράγματα, στα οποία θα χρειαστούν να είναι καλές, όπως το κυνήγι! Είναι κάτι περισσότερο από μια απλή ευκαιρία για τη γάτα σας να ασκεί βασικές δεξιότητες. Είναι ένα βασικό συναισθηματικό σύστημα και είναι κρίσιμο για το αίσθημα ευημερίας της γάτας σας.
Όταν παίζουν, οι νεαρές γάτες εκφράζουν και εξασκούν ιδιαίτερα πολλές από τις συμπεριφορές που ζητούν ανταμοιβή, οι οποίες τους παροτρύνουν να διερευνήσουν το περιβάλλον τους. Επιθυμούν ιδιαίτερα να παίζουν με κινήσεις, που μιμούνται τις κινήσεις του κυνηγιού! Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε γι' αυτή τη συμπεριφορά – ανήκει και αυτή στα σημάδια μιας ευτυχισμένης γάτας.
Η γάτα σας σύντομα θα μάθει να αναστέλλει το άγαρμπο παιχνίδι της με τα αδέλφια της ή τους ιδιοκτήτες της και να εστιάζει στην αληθινή θηρευτική συμπεριφορά της στα παιχνίδια. Παρόλα αυτά, το κυνηγητό μεταξύ γατών παραμένει ένα βασικό μέρος της ανάπτυξης υγιών κοινωνικών σχέσεων μεταξύ τους, ειδικά αν υπάρχουν δύο ή περισσότερες γάτες που ζουν στο ίδιο σπίτι.
Όταν παίζουν έτσι, οι γάτες είναι χαλαρές και δεν αισθάνονται απειλή. Με αυτό τον τρόπο, το σύστημα παιχνιδιού επιτρέπει επίσης στις γάτες να εκφράζουν την ανάγκη για την ανάπτυξη δεσμών που προέρχεται από το σύστημα φροντίδας. Μπορείτε να πείτε ότι «όσοι παίζουν μαζί μένουν μαζί»!
Για να συνεχίσετε να ικανοποιείτε τη γάτα σας και να έχετε μια υγιή σχέση μαζί της, θα πρέπει να συνεχίσετε να διεγείρετε αυτές τις συμπεριφορές για παιχνίδι σε καθημερινή βάση καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής της, χρησιμοποιώντας ποικιλία παιχνιδιών για γάτες. Οτιδήποτε μετακινείται ή κουδουνίζει είναι διασκεδαστικό για τη γάτα σας!
Βοηθώντας την γάτα σας να παραμείνει ευτυχισμένη
Όπως όλα τα θηλαστικά, η γάτα σας πρέπει να αισθάνεται εκπληρωμένη, για να αισθάνεται ευτυχισμένη, οπότε είναι σημαντικό οι έμφυτες συμπεριφορές της να εκφράζονται και να εκπληρώνονται. Η διατροφή, η σωματική επαφή, η περιποίηση και το παιχνίδι είναι τα πράγματα που η γάτα σας αγαπά να κάνει μαζί σας - και ευτυχώς, είναι όλα μέρος της χαράς του να έχει κανείς ένα κατοικίδιο!